Planowana rozbudowa węzła Kraków Południe na skrzyżowaniu A4 i DK7 ma poprawić płynność ruchu w tej części miasta. Inwestycja wiąże się jednak z wykupem nieruchomości, a w przypadku działki przy ul. Poronińskiej pojawił się spór o jej częściowe przejęcie. Co w tej sytuacji stanowi prawo?
Sprawę poruszył poseł Dominik Jaśkowiec. W interpelacji do ministra infrastruktury zaznaczył, że istnieje pilna konieczność rozbudowy węzła drogowego Kraków Południe łączącego DK7 (Zakopiankę) z autostradą A4. Ważnym czynnikiem jest jednak fakt, iż w ramach planowanych prac zostaną wywłaszczone prywatne nieruchomości wchodzące w obszar przyszłego węzła drogowego.
– Niestety pomimo licznych wniosków ze strony właściciela nieruchomości położonej przy ul. Poronińskiej 3 (działka nr 124/8 obr. 88 Podgórze w Krakowie) przedmiotowa nieruchomość nie została ujęta w całości w planowanych wykupach. GDDKiA zamierza pozyskać tylko jej część, pozostawiając budynek mieszkalny w bliskim sąsiedztwie planowanego węzła i estakady. Brak wykupu całości przedmiotowej działki będzie skutkował dla jej właściciela pogorszeniem warunków życia oraz ograniczeniem możliwości korzystania z nieruchomości. Nadmieniam, że właściciel działki zabudowanej domem jednorodzinnym chce ją dobrowolnie zbyć na rzecz Skarbu Państwa – zaznaczył poseł.
W związku z tą sytuacją, zwrócił się do resortu z prośbą o przeanalizowanie możliwości wykupu przedmiotowej nieruchomości w całości.
Co mówi prawo?
Na interpelację odpowiedział już Stanisław Bukowiec – sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury. Wskazał, że procedurę nabywania nieruchomości pod drogi publiczne oraz wypłaty odszkodowań określa ustawa z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Przypomniał zatem, że przejęcie nieruchomości następuje na podstawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.
– Specustawa drogowa nie przewiduje dobrowolnego wykupu nieruchomości pod inwestycje drogowe. Nieruchomości są przejmowane z mocy prawa na podstawie ostatecznej decyzji ZRID. Należy wskazać, że art. 12 ust. 4 specustawy drogowej ma charakter wywłaszczeniowy, gdyż dokonuje się władczego odebrania prawa własności, niezależnie od woli dotychczasowego właściciela. Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 2 Konstytucji RP „Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem”. A zatem na cel publiczny, jakim jest budowa drogi publicznej, mogą być przejmowane z mocy prawa jedynie te nieruchomości, które są niezbędne dla jego realizacji. Skarb Państwa – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad nie może wywłaszczać nieruchomości zbędnych na cel publiczny wskazany w decyzji ZRID. Takie działanie byłoby sprzeczne z prawem – wskazał wiceminister.
Dodał jednak, że gdy część nieruchomości jest przejęta pod inwestycję, a pozostała nie nadaje się do wykorzystania na dotychczasowe cele, właściciel może wystąpią do właściwego zarządcy drogi o wykup „resztówki”. Roszczenie o nabycie resztówki jest roszczeniem o charakterze cywilnoprawnym. A zatem w przypadku nieuwzględnienia wniosku o wykup resztówki przez właściwego zarządcę drogi, osoba uprawniona może wystąpić do sądu cywilnego z roszczeniem przeciwko temu zarządcy o zobowiązanie go do złożenia oświadczenia woli o nabyciu resztówki.
Plan rozbudowy węzła
Stanisław Bukowiec przytoczył również rozwiązania projektowe dla rozbudowy węzła Kraków Południe na skrzyżowaniu A4 z DK7. Nie przewidziano przejęcia z mocy prawa omawianej działki, ponieważ nie jest to niezbędne do realizacji inwestycji.
– Założeniem przedsięwzięcia jest rozdzielenie ruchu tranzytowego na odcinku autostrada A4 – ulica Zakopiańska (droga krajowa nr 7) w Krakowie od ruchu lokalnego. W tym celu przewidziana została budowa estakady w poziomie „+1” prowadzącej główny ruch nad poziomem „0”, który będzie obsługiwał tylko ruch lokalny. Posesje mieszkalne i usługowe zlokalizowane bezpośrednio przy ulicy Zakopiańskiej oraz projektowane wloty istniejących ulic (Taklińskiego, Poronińska, Kłuszyńska) w poziomie „0” skomunikowane zostaną poprzez rondo. Połączenie ronda z drogą krajową nr 7 przewidziane zostało poprzez dwukierunkowe dodatkowe jezdnie – wyjaśnił.
Przedstawił resortu przekonywał również, że dzięki rozdzieleniu ruchu tranzytowego od ruchu lokalnego poprawione zostaną warunki ruchu, jakie panują bezpośrednio przy skrzyżowaniu ulicy Zakopiańskiej z ulicą Poronińską. W obrębie ulicy Poronińskiej zaprojektowana została jezdnia ronda, której odległość od granicy działki nr 124/8 wyniesie około 9 m. Zaprojektowany został w tej przestrzeni boczny pas dzielący, ścieżka rowerowa oraz chodnik.
Projektowane linie rozgraniczające teren inwestycji drogowej stanowiące granice pasa drogowego w tym obszarze zaprojektowane zostały po istniejących granicach ewidencyjnych nieruchomości, czyli bez ich podziału. Bukowiec przypomniał też, że uzyskana została decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, w której określone zostały istotne warunki korzystania ze środowiska w fazie realizacji i eksploatacji przedsięwzięcia. Wskazany został m.in. zakres ekranów akustycznych dla ochrony zabudowy mieszkaniowej przed ponadnormatywnym hałasem.
Obecnie opracowywany jest natomiast projekt budowlany i materiały do wniosku o wydanie decyzji ZRID, który planowany jest do złożenia do końca 2025 r. Żaden z rozpatrywanych wcześniej wariantów inwestycji nie uwzględniał zajęcia działki 124/8. W przypadku jednak, gdyby rozwiązania projektowe uległy zmianie i przedmiotowa działka zostałaby podzielona decyzją ZRID, jej właścicielowi przysługiwać będzie możliwość wystąpienia z wnioskiem o jej wykup w trybie art. 13 ust. 3 specustawy drogowej do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad reprezentowanego przez GDDKiA w Krakowie.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem
zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów
zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji
handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu
w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z
siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.